IPFS Nedir? Nasıl Çalışır?
Selam! Yeni yazıma hoş geldin. Web3’ün düşmanı olduğu “merkezi” sistemlerin diğer bir taaruz cephesi de internetteki verilerin merkeziyetsizliği.
Merkeziyetsizleşme Savaşı
Blockchain ile gelen dağıtılmış sistemler görüşü, merkezi sistemleri ortadan kaldırıp otoriteyi devirmeyi amaçlıyor. Bu hususta, belki de en önemli konulardan birisi de internetteki verilerin depolaması.
Güncel sistem şöyle çalışır. A kullanıcı bir website oluşturmak için bir hosting kiralar. Hosting ana sunucudur ve bir merkezde tutulur, aynı makine üzerinde birçok kullanıcı verisi depolanabilir. Tek bir kopyası vardır ve ana makineye erişimi olan kişiler tarafından kontrol edilebilir. Bizler “kendi” internet sitemiz üzerinde verileri, şifreleri, bilgileri ve benzer şeyleri depoladığımızı düşünsek de bu verilerin hepsi aslında ana sunucuya gönderilir ve orada tutulur. Aşağıdaki görsel daha açıklayıcı olabilir.
IPFS Sisteminin Farkı Ne? Nasıl Çalışır?
IPFS sisteminde merkezi bir sunucu yoktur. Veri birçok bilgisayara dağıtılmış şekilde internet üzerinde bulunur. Veri herkese açık ve erişilebilirdir. Dünya üzerindeki on binlerce bilgisayar verileri depolar ve kendi aralarında doğrular. Buradaki bilgisayarlar seçilmez, siz bu teknolojiyi seçersiniz. Eğer IPFS teknolojisine destek vermek isterseniz nerede olursanız olun IPFS yazılımını indirebilir ve dosya alıp göndermeye, barındırmaya başlayabilirsiniz.
IPFS teknolojisinden yararlanan, sisteme yüklenen her dosya özel olarak şifrelenir. Content Identifier ( İçerik Tanımlayıcı ) olarak adlandırılan bu sistem, yüklenen her dosyanın özel bir URL almasına olanak sağlar. IPFS’e yüklenen her dosya öncelikle bir SHA256 çıktısı üretir, arından bu çıktı Base58 ile kodlanır.
Base58 ile güvenlik
En önemli ve okuyucunun aklına ilk takılan da bu güvenlik meselesinde karşımıza çıkan “encoded” nedir? Genellikle siber güvenlik alanında sıkça kullanılan “encode etmek” aslında şifrelemedir. Bir verinin kullanıcıya veya sunucuya iletilirken 3. bir kişi tarafından anlaşılmaması/okunmaması için farklı yollarla şifrelenmesine verilen isimdir.
Verilerin sistemi çalıştıran bütün bilgisayarlarda depolandığını söylemiştik. Bu durumda akla gelen şey şu oluyor; bütün bilgisayarların sahip olduğu bir veri ne kadar güvenli olur? İşte bu noktada IPFS’in şifreleme (encode) sistemi devreye giriyor. Veri IPFS üzerine yüklendiğinde öncelikli olarak SHA-256 ile oluşturulan bir çıktı oluşuyor. SHA-256 dediğimiz olay ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) tarafından tasarlanan ve yayınlanan bir dizi kriptografik hash işlevidir. Aynı zamanda SHA-256 Bitcoin üzerinde POW hesaplamasında ve Cüzdan Adresi oluşturmada kullanılmaktadır. Bu çıktı daha sonra Base58 ( aynı zamanda Ascii85 olarak da adlandırılır.) kullanılarak şifreleniyor.
IPFS Node Çalıştırmak!
Eğer sizde IPFS’in bir parçası olmak ve bir IPFS node’u kurmak istiyorsanız Protocol Labs tarafından özel olarak geliştirilen masaüstü uygulamasını inceleyebilirsiniz https://docs.ipfs.tech/install/ipfs-desktop/
Kapanış ve Kaynaklar.
Yazımı buraya kadar okuduğunuz için teşekkür ederim. Bize destek olmak için sosyal medya üzerinde SCDEVSTR’yi takibe alabilir, discord sunucumuza katılabilirsin. Bana ulaşmak istersen aşağıda bilgilerim mevcut! Esenlikler dilerim.
https://www.linkedin.com/in/brokkr/
Discord: brokkr#0976
Kaynaklar:
https://docs.ipfs.tech/concepts/what-is-ipfs/#what-is-ipf
"Veri IPFS üzerine yüklendiğinde öncelikli olarak SHA-256 ile oluşturulan bir çıktı oluşuyor." Burada aslında IPFS üzerine yüklenen bir şey yok sanırım. IPFS sadece bir protokol.